بررسی اثر ضد‏میکروبی عصاره‏های الکلی گیاه اسپند (peganum harmala) بر فرم منفرد و بیوفیلمی ۶ باکتری پاتوژن

مقدمه: در سال‏های اخیر توجه به بیوفیلم‏های میکروبی به علت نقش ویژه این ساختار‏ها در بروز عفونت‏های بیمارستانی، چشمگیر بوده است. این پژوهش به منظور بررسی اثر ضد‏میکروبی عصاره‏های گیاه اسپند بر فرم منفرد و ساختار‏های بیوفیلمی 6 باکتری پاتوژن انجام شد. باکتری‏های مورد بررسی شامل استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سرئوس، استرپتوکوکوس پنومونیه، سودوموناس آئروژینوزا، اشرشیا کلی و کلبسیلا پنومونیه بودند. مواد و روش‏‏ها: قابلیت مهاری این عصاره‏ها بر فرم منفرد با روش انتشار دیسک تعیین و مقادیر mic و mbc به روش ماکروبراث دایلوشن به دست آمد. اثر ضد‏بیوفیلمی عصاره‏ها نیز با روش میکروتیتر‏پلیت بررسی شد. نتایج: بر‏اساس نتایج به دست آمده قابلیت عصاره‏های گیاه اسپند در مهار فرم منفرد باکتری‏های مورد بررسی، تایید شد. این عصاره‏ها در مهار پدیده تشکیل بیوفیلم، تخریب ساختار‏های بیوفیلمی و مهار فعالبت متابولیک در این ساختار‏ها نیز موثر بوده و غلظت هر عصاره رابطه مستقیمی با اثربخشی آن داشت. در تیمار استافیلوکوکوس اورئوس بیش‏ترین مهار پدیده تشکیل بیوفیلم (28/90 درصد)، در تیمار استرپتوکوکوس پنومونیه بیش‏ترین تخریب ساختار‏های بیوفیلمی (76/77 درصد) و در تیمار باسیلوس سرئوس بیش‏ترین مهار فعالیت متابولیک (98/69 درصد) مشاهده شد. بحث و نتیجه‏گیری: بر اساس نتایج این پژوهش می‏توان عصاره‏های گیاه اسپند را به عنوان یک عامل ضد‏میکروبی مؤثر در مقابله با باکتری‏های مورد مطالعه به ویژه در شکل بیوفیلمی پیشنهاد کرد.